Derleme Yazı Review Article	Salgın Hastalıkların Erken Tespiti ve Kontrolünde Küresel Sürveyans Ağları ve Uluslararası Sağlık Tüzüğü Global Surveillance Networks and International Health Regulations in the Early Detection and Control of Epidemics *Öner GÜNER^1[ID] Özet Bulaşıcı hastalık tehditlerine karşı bir siper olmak üzere dünyada ayrıntılı bir küresel sağlık sistemi geliştirilmiştir. Sistem, farklı paydaşlara hizmet eden çeşitli resmi ve gayri resmi kuruluş ağlarından oluşur. Bu ağ farklı amaçlara, yöntemlere, kaynaklara ve hesap verebilirliğe sahip; farklı etki alanlarında (yerel, ulusal, bölgesel veya küresel düzeyde) faaliyet gösteren kamu kuruluşları, kâr amaçlı ve kâr amacı gütmeyen özel sektör kuruluşlarından oluşmaktadır. Mevcut küresel sağlık sistemi, insan sağlığını korumak ve iyileştirmek için önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir. Bununla birlikte, dünya uzun süredir devam eden ve yeni ortaya çıkan veya yeniden önem kazanan bulaşıcı hastalık tehditleriyle karşı karşıya kalmaya devam etmektedir. Bu tehditler, ciddiyet durumu ve risk ihtimalleri açısından büyük farklılıklar göstermekte ve her biri için ayrı mücadele dinamikleri gerekmektedir. Ayrıca, hastalık ve ölüm oranlarında olduğu gibi, bu enfeksiyonların farklılaşan bir dizi karmaşık sosyal ve ekonomik etkileri ve sonuçları da söz konusudur. Mevcut haliyle küresel sağlık sisteminin halihazırdaki bir dizi bulaşıcı hastalık tehdidine karşı etkili koruma sağlayıp sağlayamayacağı tartışılmaktadır. Son zamanlarda ortaya çıkan Ebola, Zika, dang humması, Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS), Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS), COVID-19, grip salgınları ve artan antimikrobiyal direnç tehdidi nedeniyle bu sistem ciddi sınavlar vermektedir. Zayıf sağlık sistemleri, şehirleşme, küreselleşme, iklim değişikliği, iç savaşlar ve çatışmalar ve insan ve hayvan popülasyonları arasında patojen bulaşmasının değişen doğası, bazı riskli bölgelerdeki kontrolsüz nüfus artışı mevcut endişeleri gün geçtikçe daha da artırmaktadır. Laboratuvar kazalarından veya kasıtlı biyolojik saldırılardan kaynaklanan insan kaynaklı salgınlar ise diğer potansiyel riskler olarak değerlendirilmekte ve uluslararası iş birliği ve koordinasyonu önemli kılmaktadır. Uluslararası epidemiyolojik sürveyans sistemleri ve uluslararası sağlık tüzüğü düzenlemeleri bulaşıcı hastalıkların salgın boyutlarına ulaşmasını önlemede ve küresel riskleri en aza indirgemede kritik önem taşıyan erken müdahale uygulamaları ve araçları olarak etki alanlarını genişletirken, erken uyarı sürveyans sistemlerinin etkinliği yeni teknolojilerin de kullanılması ile geliştirilmektedir. Anahtar kelimeler: COVID-19, Pandemi, Sürveyans, Erken uyarı. Abstract An elaborate global health system has been developed around the world as a bulwark against infectious disease threats. The system consists of various networks of formal and informal organizations serving different stakeholders. This network has different purposes, methods, resources and accountability; it consists of public institutions operating in different fields of influence (at local, national, regional or global level), profit-oriented and non-profit private sector organizations. The current global health system has done important work to protect and improve human health. However, the world continues to face long-standing and emerging or re-emerging infectious disease threats. These threats vary greatly in severity and probability of risk, and each requires separate struggle dynamics. In addition, as with morbidity and mortality rates, these infections have many complex social and economic effects and consequences that differ. It is discussed whether the global health system with its current situation can provide effective protection against a number of communicable disease threats. Due to the recent emerging threats of Ebola, Zika, dengue fever, severe acute respiratory syndrome (SARS), Middle East respiratory syndrome (MERS), COVID-19, and influenza epidemics, and the increasing threat of antimicrobial resistance, this system is being put to the test. Weak health systems, urbanization, globalization, climate change, civil wars and conflicts, and the changing nature of pathogen transmission between human and animal populations, uncontrolled population growth in some risk areas aggravate current concerns. "Human-induced outbreaks resulting from laboratory accidents" or deliberate biological attacks are considered as other potential risks, making international cooperation and coordination important. International epidemiological surveillance systems and international health regulation coverage are expanding their scope as early intervention practices and tools that are critical in preventing infectious diseases from reaching epidemic levels and minimizing global risks. Also, the effectiveness of early warning surveillance systems is being improved with the use of new technologies. Keywords: COVID-19, Pandemic, Surveillance, Early warning. Şekil 1. Dünya genelinde veya bölgesel olarak kullanılan erken epidemiyolojik uyarı sistemleri. Şekil 1 png Figure 1. Early epidemiological warning systems used worldwide or regionally. Figure 1 png
DOI: 10.54584/lms.2022.12
Article in Turkish
^1Department of Infectious Disease and Clinical Microbiology, Faculty of Medicine, Ankara Yıldırım Beyazıt University, Ankara, Türkiye.
*Corresponding author Öner Güner; MD, PhD, Department of Infectious Disease and Clinical Microbiology, Faculty of Medicine, Ankara Yıldırım Beyazıt University, Ankara, Türkiye. E-mail: dronerguner@gmail.com
Received: 16.12.2021 Accepted: 15.01.2022 Published: 18.01.2022
Cite as: Güner Ö. Global Surveillance Networks and International Health Regulations in the Early Detection and Control of Epidemics. Life Med Sci 2022; 1(2): 69-78.
View in academic indexes and databases
Cited by 0 article*, 0 book chapter.
©Copyright LMS. Licensed by Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).